اثرات زیر کشنده ی عصاره ی گیاهی اکالیپتوس و آفت کش فنیتروتیون روی پارامترهای زیستی و فعالیت ویژه ی آنزیم های استراز سن سبز پسته، signatum brachynema

سن سبز پسته signatum (hem: pentatomidae) brachynema یکی از آفات مهم و کلیدی پسته در ایران می باشد. این آفت با تغذیه از میوه و انتقال قارچ عامل بیماری ماسوی پسته nematospora coryli هر ساله خسارت کمی و کیفی به پسته وارد می کند. مشکلات ناشی از کاربرد حشره کش های شیمیایی، تلاش ها را برای یافتن ترکیبات جایگزین موثر، ایمن و کاربردی افزایش داده است. اکالیپتوس از جمله گیاهانی است که خاصیت حشره کشی دارد. در این پژوهش اثرات کشنده¬ی عصاره¬ی اکالیپتوس در مقایسه با آفت کش فنیتروتیون مورد ارزیابی قرارگرفت. انجام آزمایش¬های زیست¬سنجی به روش غوطه ورسازی و روی حشرات کامل صورت گرفت. نتایج زیست¬سنجی نشان داد که میزان غلظت کشنده 50 درصد (lc50) عصاره اکالیپتوس و آفت کش فنیتروتیون به ترتیب2924و1/3 میکروگرم بر میلی لیتر بود. با توجه به میزان lc50 که محاسبه شد، آفت¬کش فنیتروتیون دارای اثرات کشنده بیشتری نسبت به عصاره اکالیپتوس روی سن سبز است (05/0>p). برای تعیین اثرات زیر¬کشندی عصاره¬ی اکالیپتوس و آفت کش فنیتروتیون از غلظت کشنده 25 درصد (lc25) استفاده شد. با روش جک نایف محاسبه¬ی خطای استاندارد و مقایسه¬ی پارامتر¬ها¬ی رشد جمعیت (r0 , rm, dt, ) انجام شد. نتایج نشان داد که بین پارامترهای نرخ خالص تولید مثل (r0)، نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm)، نرخ متناهی افزایش جمعیت ( ) و مدت زمان دوبرابر شدن (dt) با شاهد در سطح احتمال 5/0 دارای اختلاف معنی¬دار است. آزمایش¬های اثر غلظت¬های lc25 آفت کش فنیتروتیون و عصاره اکالیپتوس روی فعالیت ویژه آنزیم استراز در محدوده¬ی زمانی 24، 48 و 72 ساعت پس از تیمار حشرات کامل نشان داد که آفت¬کش نسبت به عصاره در زمان¬های 48 و 72 ساعت دارای اثرات مهار کننده¬ی بیشتری روی آنزیم بود اما در زمان 24 ساعت پس از تیمار، فنیتروتیون نسبت به عصاره اکالیپتوس باعث افزایش فعالیت آنزیم استراز گردید. با توجه به نتایج مهار کننده¬ عصاره اکالیپتوس چنین به نظر می¬رسد که این عصاره می تواند با انجام آزمایش¬های تکمیلی در کنترل سن سبز پسته استفاده موثر داشته باشد.